Wat is tin?

Tin is een zilvergrijs hoofdgroep metaal met een kristalstructuur. Tin wordt voornamelijk gewonnen uit cassiteriet, een mineraal (SnO2). De aardkorst bestaat voor ongeveer 0,001% uit tin en het komt op vrijwel alle continenten voor. In 2014 werd er ca. 300.000 ton gewonnen. De grootste producenten waren de China, Indonesië en Peru. Tin wordt verkregen door het mineraal cassiteriet in een oven te roosteren met koolstof.

Het is een buigzaam, zilverachtig-wit metaal dat bij buigen een karakteristiek knisperend geluid geeft dat wordt veroorzaakt door de brekende kristallen. Het is bestand tegen zee- en kraanwater en oplosbaar in de meeste zuren. Tin is een van de vroegst ontdekte metalen. Voor het maken van brons wordt er een legering van tin en koper gebruikt. 

Wat is het smeltpunt van tin?

Smeltpunt            ca. 232 °C
Kookpunt             ca. 2270 °C

Door het lage smeltpunt van tin is het aan te bevelen geen tinnen voorwerpen in een oven te gebruiken. Ook direct contact met vuur wordt afgeraden. Pas daarom op met kaarsen en tinnen kandelaars.

Wat is de scheikundige benaming van tin?

Het scheikundige element met symbool = Sn. Het atoomnummer van tin is 50.

Hoe maak ik tin schoon?

Als u tinnen voorwerpen niet dagelijks gebruikt is één of twee keer per jaar reinigen of poetsen voldoende om het schoon te houden. Gebruikt u tin vaker, dan kunt u het schoonmaken met lauwwarm water en soda of zachte zeep (bijvoorbeeld groene zeep). Tin mag niet in een vaatwasser. Dit kan lelijke plekken veroorzaken.
Vet en rook en vet kunnen een aanslag op tin veroorzaken. Door regelmatig te reinigen met lauwwarm water en soda of zachte zeep kunt u het tin gemakkelijk schoon krijgen.

Tips voor gebruik van tin

Komt tin bij gebruik in aanraking met water, bijvoorbeeld een tinnen vaas? Smeer het tin dan vooraf in met vaseline. Dit voorkomt witte kalkaanslag.

Fruit kan donkere plekken in tin veroorzaken. Bij gebruik van tin als fruitschaal kunt u de aantasting van tin door fruitzuren voorkomen door een servet of keukenpapier in de schaal te leggen.

Waar wordt tin voor gebruikt?

Al vanaf de Romeinse tijd en tijdens de middeleeuwen tot en met de 18de eeuw werden tinnen borden, schalen en bestek gebruikt voor voedingsmiddelen. En voor dranken gebruikte men tinnen bekers en kannen. Tin is namelijk, in tegenstelling tot lood, niet giftig. Vanaf de 18de eeuw is het tinnen tafelgerei vervangen door porselein, aardewerk en glas.

Tegenwoordig gebruikt men tin voor vervaardigen van siervoorwerpen als bekers, borden en miniaturen. Meest bekend zijn wel de tinnen soldaatjes. Tin hecht zich gemakkelijk aan ijzer en wordt daarom vaak gebruikt als roestwerende laag in blik.

Legeringen met tin

Er zijn vele praktische legeringen die tin bevatten. Een bekende is brons, een legering van tin en koper. Brons wordt onder meer gebruikt voor beelden en (kerk)klokken. Tin en lood vormen samen edelstaal en soldeer. Loodlegeringen met antimoon waren de basis voor loden letters in de (boek)drukkerij. Supergeleidend draad wordt gemaakt van een legering van tin en het relatief onbekende metaal niobium. Het giftige woodsmetaal bestaat uit een combinatie van tin, lood, bismut en cadmium. Door het lage smeltpunt wordt het onder meer gebruikt voor sprinklersystemen. Een andere industriële legering is babbittmetaal. Ondanks de zachtheid van deze legering is babbittmetaal uitermate geschikt voor gebruik in lagers, onder meer in de scheepsbouw.

Toepassingen

Tin wordt gebruik om glas een glad oppervlak te geven. Glas wordt dan in vloeibare vorm op gesmolten tin in een gegoten. Als soldeertin wordt het gebruik voor productie van elektronische schakelingen in printplaten. En van loodlegeringen maakt men orgelpijpen.

Wat is antiek tin?

Er zijn diverse criteria die bepalen of een voorwerp antiek is. Doorgaans wordt gesteld dat iets als antiek wordt gezien wanneer het minstens 100 jaar oud is, maar deze grens wordt niet altijd strikt gehanteerd. In de basis dient een antiek tinnen voorwerp handgemaakt te zijn, hooguit met beperkt gebruik van machines.

Er is een verschil tussen antiek en kunst. Er is pas sprake van kunst als iets van unieke en uitzonderlijke kwaliteit is. Bij antiek is meestal geen sprake van uitzonderlijke kwaliteit.
Kunstvoorwerpen vertegenwoordigen vaak een stijlperiode, bijvoorbeeld Impressionisme of Jugendstil/Art Nouveau.

Hoe herken ik merktekens tin?

Het herkennen van merktekens in tin is een kunst. Door de veelvoud aan merktekens is het een uitdaging om de herkomst van tin te herleiden op basis van de merktekens. Gelukkig zijn er veel experts op dit gebied met een rijke kennis. Er bestaan tevens vele boeken en naslagwerken over tin en merktekens. En er zijn veel merktekens vastgelegd in verschillende databanken. Diverse tinverenigingen beheren deze databanken en ze zijn doorgaans alleen toegankelijk voor leden van deze tinverenigingen. Onder meer de Nederlandse, Duitse, Vlaamse en Engelse tinverenigingen hebben een tinmerken-databank voor leden. Gezamenlijk zijn in deze databanken meer dan 100.000 tinmerken vastgelegd.